Differentiëren: De afgeleide van standaardfuncties
De afgeleide van goniometrische functies
Voor de goneometrische functies #\blue{\sin}(x), \green{\cos}(x)# en #\purple{\tan}(x)# hebben we regels om de afgeleide te bepalen. Deze regels gelden alleen ten opzichte van goneometrische functies in radialen.
De afgeleide van sinus
\[\dfrac{\dd}{\dd x}\blue{\sin}(x)=\green{\cos}(x)\]
Voorbeeld
\[\dfrac{\dd}{\dd x}(3\cdot\blue{\sin}(x))=3\cdot\green{\cos}(x)\]
De afgeleide van cosinus
\[\dfrac{\dd}{\dd x}\green{\cos}(x)=-\blue{\sin}(x)\]
Voorbeeld
\[\dfrac{\dd}{\dd x}(4\cdot\green{\cos}(x))=-4\cdot\blue{\sin}(x)\]
De afgeleide van de tangens kunnen we op twee manieren opschrijven.
De afgeleide van tangens
\[\begin{array}{rcl}\dfrac{\dd}{\dd x}\purple{\tan}(x)&=&\dfrac{1}{\green{\cos}(x) ^2}\\\dfrac{\dd}{\dd x}\purple{\tan}(x)&=&1+\purple{\tan} (x)^2\end{array}\]
Voorbeeld
\[\begin{array}{rcl}\dfrac{\dd}{\dd x}(3\cdot\purple{\tan}(x))&=&\dfrac{3}{\green{\cos}(x)^2}\\\dfrac{\dd}{\dd x}(3\cdot\purple{\tan}(x))&=&3+3\cdot\purple{\tan}(x)^2\end{array}\]
Voor het berekenen van de afgeleiden van goniometrische functies hebben we vaak de productregel en somregel nodig. Ook kunnen we de kettingregel gebruiken voor het vinden van de afgeleiden van goniometrische functies
\[\begin{array}{rcl}
\dfrac{\dd}{\dd x} \left(-4\cdot \sin \left(x\right)-4\right) &=&\displaystyle \frac{\dd}{\dd x} \left(-4 \cdot\sin(x)\right) +\frac{\dd}{\dd x} \left(-4\right) \\
&&\phantom{xxx}\blue{\text{somregel}}\\
&=& \displaystyle-4 \cdot \frac{\dd}{\dd x} \left(\sin(x)\right) +0 \\
&&\phantom{xxx}\blue{\text{constanteregel en afgeleide van constante is }0}\\
&=& \displaystyle-4\cdot \cos \left(x\right) \\
&&\phantom{xxx}\blue{\text{de afgeleide van }\sin(x)\text{ is }\cos \left(x\right)}\\
\end{array}\]
omptest.org als je een OMPT examen moet maken.